భారతదేశం యొక్క పుట్టుక: కోట్లాది సంవత్సరాల అద్భుత ప్రయాణం

కాలగర్భంలోకి ఒక ప్రయాణం

నమస్కారం! భౌగోళికంగా ప్రపంచంలోనే అత్యుత్తమమైన, అత్యంత పరిపూర్ణమైన దేశం ఏది అని అడిగితే, మన మనసులో మెదిలే మొదటి పేరు, మన గుండెలో ప్రతిధ్వనించే ఏకైక పదం... భారతదేశం. ఎందుకంటే మన దేశ చరిత్ర వందల, వేల సంవత్సరాలది కాదు, లక్షల సంవత్సరాలది అంతకన్నా కాదు... ఏకంగా కొన్ని కోట్ల సంవత్సరాల సుదీర్ఘ చరిత్ర మనది. ఈ భూమి చరిత్రలోనే అత్యంత ప్రచండమైన హింస నుండి, అద్భుతమైన ఘట్టాల నుండి పుట్టిన దేశం మనది. ప్రపంచానికే కిరీటంలాంటి హిమాలయాలు కూడా అలాంటి ఒక భీకరమైన సంఘటన నుండే జన్మించాయి.

ఈ రోజు, మనం మన కాలాన్ని కొన్ని కోట్ల సంవత్సరాలు వెనక్కి తిప్పి, ఒక అద్భుతమైన ప్రయాణం చేయబోతున్నాం. అసలు మన భారతదేశం అనే ఈ భూభాగం ఎలా పుట్టింది? హిమాలయాలు ఎలా ఏర్పడ్డాయి? ఆ హిమాలయాల నుండి జీవనదులు ఎలా పుట్టాయి? అనే విషయాలను, దాదాపు 20 కోట్ల సంవత్సరాల చారిత్రక ప్రయాణాన్ని, ఒక 3D యానిమేషన్ చూస్తున్నంత స్పష్టంగా మీకు వివరించబోతున్నాను. ఇంకెందుకు ఆలస్యం? మన అద్భుతమైన ప్రయాణాన్ని ప్రారంభిద్దాం.

గోండ్వానా - ఒకే గొడుగు కింద ప్రపంచం

సుమారు 55 మిలియన్ల, అంటే 5.5 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం, మన ప్రపంచం ఇప్పటిలా లేదు. అప్పుడు భూమిపై కేవలం రెండు అతిపెద్ద ఖండాలు మాత్రమే ఉండేవి. ఒకటి 'యురేషియా', రెండవది 'గోండ్వానా'. ఈ గోండ్వానా అనే మహాఖండంలోనే మన భారతదేశం, ఆస్ట్రేలియా, ఆఫ్రికా, అంటార్కిటికా, మడగాస్కర్ మరియు దక్షిణ అమెరికా దేశాలన్నీ కలిసి ఒకే ఒక్క పెద్ద భూభాగంగా ఉండేవి. ఆ కాలంలో రకరకాల జంతువులు, వృక్షాలు, అపారమైన అడవులు అన్నీ ఈ ఒకే ప్రాంతంలో కలిసిమెలిసి జీవించేవి.

అసలు ఈ 'గోండ్వానా' అనే పేరు ఎలా వచ్చింది? సంస్కృతంలో 'గోండ్వానా' అంటే 'గోండుల అడవి' లేదా 'అతిపెద్ద భూమి' అని అర్థం. 19వ శతాబ్దంలో, కొంతమంది భూగర్భ శాస్త్రవేత్తలు భారతదేశంలోని శిలల నిర్మాణంపై అధ్యయనం చేయడానికి వచ్చినప్పుడు, మన దేశంలోని మధ్య ప్రాంతంలో 'గోండు' అనే గిరిజన తెగ అధికంగా నివసించేవారు. వారి పరిశోధనలలో, ఒకప్పుడు మన భారతదేశం ఒక అతిపెద్ద ఖండంలో భాగంగా ఉండేదని, ఆ ఖండంలోని శిలలకు, ఈ ప్రాంతంలోని శిలలకు పోలికలు ఉన్నాయని కనుగొన్నారు. అలా, మన సంస్కృత పదం మరియు గోండుల పేరు మీదుగా ఆ మహాఖండానికి 'గోండ్వానా' అని పేరు పెట్టారు. కానీ దాదాపు 18 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం, ఆ ప్రశాంతతకు భంగం కలిగింది. గోండ్వానా మహాఖండం ముక్కలు కావడం ప్రారంభమైంది. ఇది మన భూమి చరిత్రలోనే అత్యంత హింసాత్మకమైన సంఘటనలలో ఒకటి.

మహా విస్ఫోటనం - పశ్చిమ, తూర్పు కనుమల పుట్టుక

భూమి లోపల నిరంతరం విపరీతమైన వేడి, పీడనం ఉంటాయి. ఆర్కిమెడిస్ సూత్రం ప్రకారం, సాంద్రత తక్కువగా ఉన్న వస్తువులు పైకి నెట్టబడతాయి. అదే విధంగా, భూమి లోపల ఉన్న లావా, అధిక వేడి కారణంగా పైకి , భూమి పైపొరను బలంగా తాకింది. దీనివల్ల గోండ్వానా ఖండంలో పెద్ద పెద్ద పగుళ్లు ఏర్పడి, ఆ ఖండం ముక్కలుగా విడిపోవడం మొదలైంది.

మొదట, ఇండియా, మడగాస్కర్, ఆస్ట్రేలియా, అంటార్కిటికా కలిసి ఒక భాగంగా విడిపోయి ప్రయాణం మొదలుపెట్టాయి. సుమారు 15 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం, మన భారతదేశం మరియు మడగాస్కర్ మధ్య ఉన్న 'మస్కరీన్ పీఠభూమి' ప్రాంతంలో, భూగర్భం నుండి లావా మళ్లీ పైకి ఉవ్వెత్తున ఎగజిమ్మింది. ఈ భీకరమైన ఘటనతో మడగాస్కర్ మన భారతదేశం నుండి విడిపోయింది. ఇక్కడే మన దేశానికి ఒక అద్భుతం జరిగింది. ఆ విడిపోయే క్రమంలో భూగర్భం నుండి పైకి వచ్చిన లావా, మన దేశ పశ్చిమ తీరంలో పొరలు పొరలుగా పేరుకుపోయి, కొండలుగా రూపాంతరం చెందింది. అవే మన 'పశ్చిమ కనుమలు' (Western Ghats).

ఈ పశ్చిమ కనుమల వల్లే మన దక్షిణ భారతదేశంలో సమృద్ధిగా వర్షాలు కురుస్తున్నాయి, అద్భుతమైన రుతువులు ఏర్పడుతున్నాయి. జూన్, జూలై మాసాల్లో అరేబియా సముద్రం నుండి తేమతో కూడిన రుతుపవనాలు వీస్తాయి. ఈ పవనాలు పశ్చిమ కనుమలను తాకి, పైకి లేచి, చల్లబడి మేఘాలుగా ఏర్పడతాయి. ఆ మేఘాలు ఘనీభవించి దక్షిణ భారతదేశంలో భారీ వర్షాలుగా కురుస్తాయి. ఈ వర్షాల వల్లే మనం మూడు పంటలు పండించుకోగలుగుతున్నాం. గోవా, కేరళ, కర్ణాటక రాష్ట్రాలు పచ్చగా, ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణంతో ఉండటానికి కారణం ఈ పశ్చిమ కనుమలే.

పశ్చిమ కనుమలు పుట్టినప్పుడు, భారత భూఫలకం పశ్చిమం వైపు కొద్దిగా పైకి లేచి, తూర్పు వైపు కిందికి వంగింది. ఈ కారణంగానే దక్షిణ భారతదేశంలోని గోదావరి, కృష్ణ, కావేరి వంటి నదులన్నీ పశ్చిమాన పుట్టి, తూర్పు వైపు ప్రవహించి బంగాళాఖాతంలో కలుస్తాయి.

ఆ తర్వాత, సుమారు 8.5 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం, భూమి లోపల టెక్టోనిక్ శక్తుల కారణంగా భారతదేశం మరియు ఆస్ట్రేలియా విడిపోవడం ప్రారంభమైంది. అయితే, మన తూర్పు కనుమల (Eastern Ghats) చరిత్ర వేరు. భారతదేశం, ఆస్ట్రేలియా ఇంకా కలిసి ఉన్నప్పుడే, అంటే 55 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితమే ఈ తూర్పు కనుమలు ఏర్పడ్డాయి. అందుకే, భారతదేశంలోని తూర్పు కనుమలలోని శిలలకు, ఆస్ట్రేలియాలోని పశ్చిమ ప్రాంతంలోని కొండల శిలలకు మధ్య ఎంతో సారూప్యత ఉంది. వాటి వయస్సు, నిర్మాణం, ఏర్పడిన విధానం అన్నీ ఒకటే. ఈ ఆధారాలతోనే శాస్త్రవేత్తలు ఒకప్పుడు ఈ రెండు భూభాగాలు కలిసి ఉండేవని నిర్ధారించారు.

ఒంటరి ప్రయాణం - దక్కన్ పీఠభూమి మరియు డైనోసార్ల ముగింపు

ఆస్ట్రేలియా నుండి విడిపోయాక, మన భారత భూఫలకం ఒంటరిగా, ఉత్తరం వైపు తన సుదీర్ఘ ప్రయాణాన్ని ప్రారంభించింది. ఈ ప్రయాణంలో మనతో పాటు శ్రీలంక కూడా కలిసి ప్రయాణించింది. కాలక్రమేణా సముద్ర మట్టాలు పెరగడం వల్ల నేడు మనకు మధ్యలో సముద్రం కనిపిస్తున్నా, వాస్తవానికి తమిళనాడు, కేరళలోని శిలలు, ఉత్తర శ్రీలంకలోని శిలలు ఒకే రకమైనవి, ఒకే వయస్సు కలవి.

భారత ఫలకం ఏటా 5 సెం.మీ వేగంతో ప్రయాణించింది. కానీ ఈ ప్రయాణం మధ్యలో మరో భయంకరమైన సంఘటన జరిగింది. సుమారు 6.6 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం, మన భారత ఫలకం 'టెథిస్' అనే సముద్రంలో ప్రయాణిస్తున్నప్పుడు, ఒక 'హాట్ స్పాట్' (అంటే భూమి లోపల నుండి లావా నిరంతరం పైకి వచ్చే ప్రదేశం) మీదుగా ప్రయాణించింది. ఆ హాట్‌స్పాటే నేటి 'రీయూనియన్ దీవులు'. మన భారత ఫలకం ఈ ప్రదేశం మీదుగా వెళ్తున్నప్పుడు, భూమి లోపల నుండి లావా మళ్లీ పైకి వచ్చి, మన దేశంలో అగ్నిపర్వతాలను సృష్టించింది. ఆ అగ్నిపర్వతాల లావా చల్లబడి ఏర్పడినవే నేటి 'దక్కన్ పీఠభూమి' (Deccan Traps). ఈ పీఠభూములు మహారాష్ట్ర, గుజరాత్, మధ్యప్రదేశ్, కర్ణాటక, మరియు తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని కొన్ని ప్రాంతాలలో విస్తరించి ఉన్నాయి.

సరిగ్గా ఇదే సమయంలో భూమి చరిత్రలో మరో ముఖ్యమైన సంఘటన జరిగింది - డైనోసార్ల అంతం. ఆ కాలంలో మన భారతదేశంలో 'రాజాసారస్' (నర్మదా నది ప్రాంతపు బల్లి రాజు), 'ఇండోసారస్' వంటి డైనోసార్లు నివసించేవి. డైనోసార్ల అంతానికి రెండు ప్రధాన కారణాలు చెబుతారు. ఒకటి, మెక్సికోలో పడిన 'చిక్సులూబ్' అనే గ్రహశకలం. రెండవది, మన దక్కన్ పీఠభూమిని సృష్టించిన అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాలు. ఈ విస్ఫోటనాలు వేల సంవత్సరాల పాటు కొనసాగి, వాతావరణంలోకి అపారమైన కార్బన్ డయాక్సైడ్‌ను విడుదల చేశాయి. దీనివల్ల ఆమ్ల వర్షాలు కురిసి, అడవులు నాశనమై, డైనోసార్లు అంతరించిపోయాయి.

ఈ దక్కన్ విస్ఫోటనాల వల్ల మన భారత ఫలకం యొక్క కింది భాగం, అంటే పునాది, కొంతవరకు కరిగిపోయింది. దీనివల్ల మన భారత ఫలకం పలచగా, తేలికగా మారింది. ఇతర ఫలకాలు 200 కి.మీ మందం ఉంటే, మన ఫలకం కేవలం 100 కి.మీ మందంతో ఉండేది. ఈ కారణంగా, ఇక్కడి నుండి మన భారత ఫలకం అత్యంత వేగంగా, ఏటా 15 నుండి 25 సెం.మీ వేగంతో ప్రయాణించడం ప్రారంభించింది.

మహా ఘర్షణ - హిమాలయాల జననం మరియు జీవనదుల ఆవిర్భావం

సుమారు 9000 కిలోమీటర్ల సుదీర్ఘ ప్రయాణం తర్వాత, దాదాపు 5 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం, మన భారత భూఫలకం వెళ్లి ఉత్తరాన ఉన్న 'యురేషియా' ఫలకాన్ని (నేటి ఆసియా ఫలకం) అత్యంత బలంగా ఢీకొట్టింది. ఈ మహా ఘర్షణతో మన దేశానికి మరో అద్భుతం జరిగింది. అదే 'మహోన్నత హిమాలయాల' జననం. ఆ ఘర్షణ యొక్క తీవ్రతకు, రెండు ఫలకాల మధ్య ఉన్న భూభాగం ముడతలు పడి, పైకి లేచి, ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఎత్తైన పర్వత శ్రేణులుగా అవతరించింది.

ఈ ప్రక్రియ ఇంకా ఆగిపోలేదు. మన భారత ఫలకం ఇప్పటికీ ముందుకు కదులుతూ, ఆసియా ఫలకాన్ని నెడుతూనే ఉంది. దీనివల్ల హిమాలయాల ఎత్తు ప్రతి సంవత్సరం 5 మిల్లీమీటర్లు పెరుగుతూనే ఉంది. అందుకే టిబెట్, ఉత్తర భారతదేశంలో తరచుగా భూకంపాలు సంభవిస్తుంటాయి.

ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఎత్తైన శిఖరాలు కావడంతో, గాలి ఈ పర్వతాలను తాకి పైకి లేచి, చల్లబడి, మంచు రూపంలో వర్షిస్తుంది. కోట్ల సంవత్సరాలుగా కురుస్తున్న ఈ మంచు పేరుకుపోయి, వేలాది హిమానీనదాలు (Glaciers) ఏర్పడ్డాయి. ఈ హిమానీనదాలు కరగడం వల్ల నీటి ప్రవాహాలు ఏర్పడతాయి. వందలాది ప్రవాహాలు కలిసి నదులుగా మారతాయి. రుతుపవనాల కాలంలో కురిసే వర్షపు నీరు కూడా ఈ ప్రవాహాలతో కలిసి, వాటిని జీవనదులుగా మారుస్తుంది. గంగ, యమున, బ్రహ్మపుత్ర, సింధు వంటి మహానదులు ఇలా హిమాలయాలలోనే పుట్టాయి. గంగా నది గంగోత్రి గ్లేసియర్ వద్ద, యమునా నది యమునోత్రి గ్లేసియర్ వద్ద, బ్రహ్మపుత్ర నది టిబెట్‌లోని యాంగ్జీ గ్లేసియర్ వద్ద, సింధు నది టిబెట్‌లోని సెంగే జాంబో గ్లేసియర్ వద్ద జన్మించాయి.

ఈ నదుల వల్లే ఉత్తర భారతదేశంలోని భూములు సస్యశ్యామలమయ్యాయి. భారతదేశపు మొట్టమొదటి నాగరికత అయిన 'సింధు లోయ నాగరికత' కూడా, హిమాలయాల నుండి ప్రవహించే సింధు నది ఒడ్డునే విలసిల్లింది. హరప్పా, మొహంజదారో వంటి మహా నగరాలు ఇక్కడే నిర్మించబడ్డాయి.

ముగింపు - ప్రకృతి రూపొందించిన పరిపూర్ణ దేశం

చూశారుగా, మన భారతదేశం యొక్క పుట్టుక వెనుక ఎంత పెద్ద కథ ఉందో! భౌగోళికంగా చూస్తే, మన దేశం ప్రపంచంలోనే అత్యంత పరిపూర్ణంగా రూపొందించబడింది. ఉత్తరాన హిమాలయాలు మనకు రక్షణ కవచంలా ఉండి, జీవనదులను అందిస్తున్నాయి. దక్షిణాన పశ్చిమ, తూర్పు కనుమలు వర్షాలనిచ్చి, పచ్చదనాన్ని పంచుతున్నాయి. మూడు వైపులా సముద్రాలు సహజ సిద్ధమైన సరిహద్దులుగా కాపలా కాస్తున్నాయి. ప్రకృతి మన దేశాన్ని ఎంతో అద్భుతంగా, పరిపూర్ణంగా తీర్చిదిద్దింది. కానీ ఆ రూపకల్పన వెనుక అపారమైన చరిత్ర, ప్రచండమైన హింస, మరియు కోట్ల సంవత్సరాల సహనంతో కూడిన ప్రయాణం ఉన్నాయి. అందుకే ప్రతి భారతీయుడు గర్వంగా "నేను భారతీయుడిని" అని చెప్పుకోవచ్చు. ఇది మన గ్రేట్ ఇండియా కథ. జై హింద్!